Στερεή βιομάζα

Τι  εννοούμε όταν αναφερόμαστε στον όρο «βιομάζα»;

Αν ανατρέξουμε στο διαδίκτυο, στη Βικιπαίδεια, στο λήμμα «βιομάζα», μας παρατίθενται οι ακόλουθες πληροφορίες:

«Με τον όρο βιομάζα αποκαλείται οποιοδήποτε υλικό παράγεται από ζωντανούς οργανισμούς (όπως είναι το ξύλο και άλλα προϊόντα του δάσους, υπολείμματα καλλιεργειών, κτηνοτροφικά απόβλητα, απόβλητα βιομηχανιών τροφίμων κ.λπ.) και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο για παραγωγή ενέργειας

Η ενέργεια που είναι δεσμευμένη στις φυτικές ουσίες προέρχεται από τον ήλιο. Με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης, τα φυτά μετασχηματίζουν την ηλιακή ενέργεια σε βιομάζα. Οι ζωικοί οργανισμοί αυτή την ενέργεια την προσλαμβάνουν με την τροφή τους και αποθηκεύουν ένα μέρος της. Αυτή την ενέργεια αποδίδει τελικά η βιομάζα, μετά την επεξεργασία και τη χρήση της. Είναι μια ανανεώσιμη πηγή ενέργειας γιατί στην πραγματικότητα είναι αποθηκευμένη ηλιακή ενέργεια που δεσμεύτηκε από τα φυτά κατά τη φωτοσύνθεση

Η μόνη φυσικά ευρισκόμενη πηγή ενέργειας με άνθρακα που τα αποθέματά της είναι ικανά ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο των ορυκτών καυσίμων, είναι η βιομάζα. Αντίθετα από αυτά, η βιομάζα είναι ανανεώσιμη καθώς απαιτείται μόνο μια σύντομη χρονική περίοδος για να αναπληρωθεί ό,τι χρησιμοποιείται ως πηγή ενέργειας

Βασικό πλεονέκτημα της βιομάζας είναι ότι είναι ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και ότι παρέχει ενέργεια αποθηκευμένη με χημική μορφή. Η αξιοποίηση της μπορεί να γίνει με μετατροπή της σε μεγάλη ποικιλία προϊόντων, με διάφορες μεθόδους και τη χρήση σχετικά απλής τεχνολογίας…»

Το πιο συνηθισμένο είδος βιομάζας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο για την παραγωγή θερμικής ενέργειας στα κτίρια είναι η στερεή βιομάζα από ξύλο και οι πιο διαδεδομένες μορφές της στην Ελλάδα είναι οι ακόλουθες:

  • καυσόξυλα
  • πυρηνόξυλα
  • συσσωματώματα ξύλου(pellets και μπριγκέτες)
  • σπαστά ξύλα (wood chips)

Οι σύγχρονοι καυστήρες νερού χρησιμοποιούν ως καύσιμη ύλη κυρίως τα συσσωματώματα (pellets και μπριγκέτες ξύλου). Τα συσσωματώματα προκύπτουν από τη μηχανική συμπίεση υπολειμμάτων ξύλου, χωρίς την προσθήκη χημικών ή συγκολλητικών ουσιών, δηλαδή παράγονται από παρθένα ξυλεία, χωρίς να υποστούν επεξεργασία με καυστικές ουσίες, κόλλες ή χρώμα. Έχουν συνήθως χαμηλή περιεκτικότητα σε υγρασία και υψηλή πυκνότητα.

Καυστήρες στερεής βιομάζας και συσσωματωμάτων ξύλου (pellets)

Η εξέλιξη της τεχνολογίας αναφορικά με την αξιοποίηση της βιομάζας έχει καταστήσει πλέον τη χρήση των καυστήρων στερεής βιομάζας, ως μία αξιόπιστη και ανταγωνιστική επιλογή, τόσο σε οικιακό επίπεδο, όσο και σε ένα ευρύ φάσμα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Μάλιστα εκτός από τις απλές σόμπες αέρα βιομάζας, διατίθενται πλέον σύγχρονοι καυστήρες νερού στερεής βιομάζας, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να συνδεθούν με θερμαντικά σώματα, λειτουργώντας είτε ανεξάρτητα ως κύρια πηγή ενέργειας, είτε σε συνδυασμό με καυστήρα πετρελαίου (ευέλικτο υβριδικό σύστημα θέρμανσης).

Οι νέοι καυστήρες βιομάζας καίνε συνήθως pellets. Η τεχνολογία στους εν λόγω καυστήρες έχει προχωρήσει κατά πολύ τα τελευταία χρόνια. Οι  σύγχρονοι λέβητες pellet είναι υψηλής τεχνολογίας, διαθέτουν συνήθως αυτόματη τροφοδοσία καυσίμου και ηλεκτρονικά ελεγχόμενη παροχή αέρα, με αποτέλεσμα να μπορούν να αποδώσουν από 85% έως και 90% της ενέργειας που περιέχεται στο καύσιμο. Στην αγορά διατίθενται και πιο εξελιγμένα συστήματα, τα οποία διαθέτουν αυτόματο σύστημα καθαρισμού των επιφανειών και αυτόματη απομάκρυνση της στάχτης, ενώ ορισμένα μοντέλα συμπιέζουν τις στάχτες, ώστε το καθάρισμα να είναι αναγκαίο μόνο δύο φορές το χρόνο.

Αναφορικά τώρα με τα κόστη εγκατάστασης, κατ’ εκτίμηση, μία απλή σόμπα αέρα pellet κυμαίνεται γύρω στα 1.500 €, ενώ ένας καυστήρας νερού pellet μπορεί να ανέλθει και σε τετραπλάσια κόστη, αναλόγως με τις ανάγκες του κτιρίου, τη διαμόρφωση του χώρου και του υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης, καθώς και το μέγεθος του καυστήρα. Παρόλα αυτά, αν λάβουμε υπόψη μας την απόδοσή του, τις καταναλώσεις του και την τιμή του καυσίμου συγκριτικά με το πετρέλαιο, μία τέτοια εγκατάσταση υπολογίζεται ότι μπορεί να αποσβεστεί σε δύο με τρία έτη λειτουργίας.

Ενδεικτικά, παραθέτουμε τις ακόλουθες πληροφορίες, οι οποίες μας διευκολύνουν να κατανοήσουμε πόσο κοστίζει η θέρμανση με pellets.

1. Κόστος θέρμανσης με pellets:

  • η τρέχουσα τιμή ενός τόνου pellet κυμαίνεται από 250 € έως και 300 €, συνεπώς περίπου 0,30€ το κιλό (με τη μέγιστη τιμή),
  • η θερμογόνος δύναμη των pellets ανέρχεται περίπου στις 5kWh/κιλό,
  • ένας μέσος καυστήρας pellet έχει απόδοση περίπου 85%,
  • βάσει των παραπάνω, το κόστος θέρμανσης με pellets υπολογίζεται στα 0,0705 €/kWh.

2. Κόστος θέρμανσης με πετρέλαιο:

  • μία μέση τιμή πετρελαίου θέρμανσης για το 2013 είναι 1,35€ ανά λίτρο,
  • η θερμογόνος δύναμη του πετρελαίου ανέρχεται περίπου στις 11,9kWh/λίτρο
  • ένας μέσος καυστήρας πετρελαίου έχει απόδοση περίπου 90%,
  • βάσει των παραπάνω το κόστος θέρμανσης με πετρέλαιο υπολογίζεται στα 0,126 €/kWh.

Αν οι παραπάνω υπολογισμοί φαντάζουν περίπλοκοι, αρκεί να λάβουμε υπόψη μας ότι, εμπειρικά, έχει εκτιμηθεί πως ένα (1) λίτρο πετρελαίου ισοδυναμεί με περίπου δύο (2) κιλά pellets/μπριγκέτες. Συνεπώς, αν μία μέση οικία στην Αττική χρειάζεται περίπου 2.000 λίτρα πετρέλαιο ετησίως, τότε:

  • το κόστος θέρμανσης με πετρέλαιο θα ανέρχεται στα 2.000lt. πετρέλαιο X 1.35 € ανά λίτρο = 2.700 € ετησίως και
  • αντίστοιχα, η θέρμανση με pellets θα ανέρχεται στα 4.000 κιλά pellets X 0.30 € ανά κιλό = 1.200 € ετησίως.

Συνεπώς, το κόστος λειτουργίας ενός καυστήρα pellet, σε σχέση με το πετρέλαιο, επιτρέπει άμεσες αποσβέσεις στο αρχικό κόστος εγκατάστασης. Στην χώρα μας λειτουργεί πλέον ένας μεγάλος αριθμός εργοστασίων που κατασκευάζουν pellets, και επίσης υπάρχει μεγάλη ποικιλία στις κατασκευάστριες εταιρείες και στα μοντέλα καυστήρων pellet, που μπορεί κανείς να εγκαταστήσει.

Πλεονεκτήματα χρήσης καυστήρων στερεής βιομάζας

H χρήση της στερεής βιομάζας και ειδικότερα των συσσωματωμάτων προσφέρει κάποια πλεονεκτήματα, τα οποία συνοψίζονται στα ακόλουθα:

1. Από άποψη λειτουργικότητας και εγκατάστασης

  • είναι πολύ πιο οικονομικό καύσιμο στη χρήση του, τόσο από το πετρέλαιο, όσο και από τα καυσόξυλα (τα συμβατικά τζάκια ξύλου έχουν απόδοση περίπου 10%, ένας συμβατικός καυστήρας ξύλου αποδίδει μόνο έως 50%),
  • πρόκειται για οικολογικό καύσιμο (100% φυσικού προϊόν χωρίς πρόσθετες ουσίες), ανανεώσιμου χαρακτήρα, η καύση του οποίου έχει μηδενικό ισοζύγιο του άνθρακα, οπότε δεν συνεισφέρει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου (οι όποιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση της βιομάζας «ισοσκελίζονται» από ισοδύναμες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα που απορροφήθηκαν από τα φυτά στη διάρκεια της ζωής τους), καθώς και μηδαμινή ύπαρξη θείου,
  • οι σύγχρονοι καυστήρες δεν παράγουν ορατό καπνό (παρά μόνον ελάχιστο κατά την εκκίνηση),
  • σε κάποιες περιπτώσεις, στην εγκατάσταση ορισμένων καυστήρων ενδέχεται να μην απαιτηθεί η τοποθέτηση καμινάδας, παρά μόνο κατάλληλου ανοίγματος προς εξωτερικό χώρο,
  • λόγω σχήματος και μεγέθους, τα συσσωματώματα (pellets) είναι πολύ εύκολα στη μεταφορά, στην αποθήκευση και στη χρήση.

2.  Από άποψη εθνικής οικονομίας

  • η βιομάζα θα μπορούσε να αποτελέσει μία πλήρως εγχώρια πηγή ενέργειας, οπότε η αξιοποίησή της μειώνει την εξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα,
  • κατ’ επέκταση, με την ενεργειακή αξιοποίηση της βιομάζας σε μία περιοχή, αυξάνεται η χρήση εναλλακτικών καλλιεργειών, τονώνεται η απασχόληση και δημιουργούνται νέες εναλλακτικές αγορές.

© 2006 - Γραμμή Αερίου Α.Ε. - All rights reserved